Worden ‘waterdichte’ verwachtingen van de consument ooit ingelost?
De kloof …
‘Waterdicht’, ‘watervast’, ‘waterbestendig’, … producenten gooien met termen om dit type laminaat aan te prijzen. En in veel gevallen schuilt er ergens wel een addertje onder het gras. Met andere woorden: écht waterdicht is het (vaak) niet. De consument, en bij uitbreiding ook de voorschrijver, maakt ook geen onderscheid tussen al die adjectieven. Voor hem of haar laat die vloer geen water door. En dat is het dan. Gevolg: ontevredenheid en klachten, want de werkelijkheid is niet altijd wat er ‘beloofd’ werd. In een opiniestuk in het Amerikaanse vakblad Floor legt de Britse industrie-expert Paul Hambidge de vinger op de wond. Hambidge is oprichter en directeur van Factory Direct Flooring en heeft meer dan vijfendertig jaar ervaring in de sector. Hij is ervan overtuigd dat fabrikanten nooit een ‘écht’ volkomen waterdicht laminaatproduct zullen leveren dat aan de verwachtingen van de consument voldoet, ondanks de marketingclaims die de markt overspoelen. Volgens hem schuilt er duidelijk een kloof tussen de beweringen van de industrie en het begrip van de consument. “Ik ben al jaren op zoek naar een laminaatproduct dat echt “waterdicht” genoemd kan worden”, schrijft Hambidge. “Consumenten vragen hier voortdurend naar en ik begrijp waarom. Ze willen er zeker van zijn dat hun vloerbedekking bestand is tegen onverwacht morsen, lekken of zelfs af en toe een overstroming.”
Testen
Om aan deze vraag te kunnen voldoen, heeft de expert talloze prototypes van fabrikanten over de hele wereld uitvoerig getest, waarbij hij levensechte scenario's heeft gesimuleerd die in een huishouden zouden kunnen voorkomen. Eén zo'n test bestond erin een laminaatplank een week lang onder water te dompelen. “Aanvankelijk leken de resultaten veelbelovend, zonder zichtbare schade. Maar de waarheid kwam pas toen de plank begon op te drogen - en in sommige gevallen kan dit wel drie maanden duren. “Op dat moment beginnen de problemen. Terwijl de plank langzaam uitdroogt, beginnen de fijne lagen waaruit het laminaat is opgebouwd op te zwellen. Zelfs als de zwelling niet onmiddellijk zichtbaar is, brengt het na verloop van tijd de integriteit van de plank in gevaar.”

Consument wille er zeker van zijn dat hun vloerbedekking bestand is tegen morsen, lekken of zelfs een overstroming
Vochtgevoelige kern
Om de beperkingen van laminaatvloeren te begrijpen, is het belangrijk om de opbouw ervan te begrijpen. “Laminaat bestaat uit meerdere lagen: een duurzame slijtlaag bovenop, een bedrukte designlaag en een kernlaag van vezelplaat met hoge dichtheid (HDF). Terwijl de toplaag waterbestendig is, is de kern zeer gevoelig voor vocht - maar hoe gevoelig dat precies is, kan variëren omdat het HDF dat de ene fabrikant gebruikt een andere dichtheid (en dus een andere waterbestendigheid) kan hebben dan dat van een andere fabrikant.
Afgeschuinde kanten
Fabrikanten hebben productieprocessen ontwikkeld om de waterbestendigheid van laminaat te verbeteren, waarbij technieken als omwikkelen of afkanten (soms beide) worden gebruikt. Vóór het afschuinen hadden laminaatplanken vierkante randen. Vellingkanten (afgeschuinde kanten, nvdr) werden geïntroduceerd om esthetische redenen, omdat het een meer opvallende plank creëert en het uiterlijk van echte houten vloeren beter nabootst. Bovendien ontdekten fabrikanten dat de vellingkanten eventuele zwellingen als gevolg van blootstelling aan water helpen maskeren. Zwellingen die anders duidelijker zichtbaar zouden zijn op laminaat met vierkante randen …”
Om de productiekosten laag te houden, printen sommige fabrikanten de afgeschuinde rand er echter gewoon op in plaats van de kant ‘in te pakken’ of te ‘wrappen’ (zoals dat in productietermen heet). “Dat ziet er misschien mooi uit, maar het verhult de zwelling niet. Laminaatvloeren met afgeschuinde randen presteren veel beter – en dat is ook waar veel van de fabrikanten nu hun inspanningen op het gebied van waterbestendigheid op richten – omdat ze tijdelijk voorkomen dat water de binnenste (vezel)laag binnendringt. Maar uiteindelijk zijn ze voor de consument ook geen perfecte oplossing, omdat er na verloop van tijd toch water door de voegen komt - hoewel fabrikanten ook hier verbeteringen aanbrengen.”

Terwijl de toplaag waterbestendig is, blijft de kern gevoelig voor vocht
Wat in een 'echt' scenario?
Een van de grootste problemen is volgens Hambidge ‘het verschil tussen de definitie van “waterdicht” die de industrie hanteert en de verwachtingen van de consument’. ”In de vloerenindustrie is het gebruikelijk om de waterbestendigheid van laminaat te testen door de vloerdelen in elkaar te klikken, water over de voegen te gieten en te meten hoeveel water er binnen 24 uur doordringt (als er al water doordringt). Als er binnen die tijd geen water doordringt, mag het product als waterdicht worden verkocht. Dat is allemaal goed en wel voor gemorste vloeistoffen of ongelukjes die snel worden opgeruimd, maar wat gebeurt er in een echt scenario, zoals een gesprongen leiding achter een kast die een paar dagen onopgemerkt blijft? In mijn laminaattesten komt er altijd water doorheen. Consumenten moeten weten dat de standaardtest van de industrie geen garantie is voor overstromingsbestendige vloeren. Het is ook onmogelijk om precies te zeggen hoeveel water de ene fabrikant gebruikt in vergelijking met de andere. Elke fabrikant voert zijn eigen tests uit. Er is geen universele standaard, dus het niveau van waterbestendigheid kan van merk tot merk sterk verschillen, wat betekent dat consumenten vaak niet weten wat ze krijgen … totdat het te laat is.”
Er is geen universele standaard, dus het niveau van waterbestendigheid kan van merk tot merk sterk verschillen, wat betekent dat consumenten vaak niet weten wat ze krijgen … totdat het te laat is
Universele test
Het gebrek aan regelgeving en universele normen is een groot probleem. “Terwijl de ene fabrikant 24 uur lang water op de vloerbedekking laat liggen, kan een andere fabrikant minder water gebruiken in zijn tests, waardoor de waterdichtheid onbetrouwbaar wordt voor de consument. Dit in tegenstelling tot andere detailhandelsectoren, zoals kleding, waar gestandaardiseerde waterdichte classificaties moeten worden behaald voordat een product op de markt kan worden gebracht. De vloerenindustrie moet rigoureuzere en meer gestandaardiseerde testmethoden aannemen die de omstandigheden in het echte leven beter nabootsen. Een universele test zou kunnen bestaan uit het volledig onderdompelen van de vloerdelen gedurende meerdere dagen en het meten van hun opzwellingsfactoren (een eenheid die bepaalt hoeveel de vloerdelen zullen opzwellen door blootstelling aan water in vergelijking met hun huidige grootte). Om realistische scenario's beter na te bootsen, raad ik aan om te testen hoe lang het duurt voordat het water door de bovenste en onderste lagen van de kernplaat dringt. Tot die tijd adviseer ik consumenten om de waterbestendigheidsclaims voor laminaatvloeren met de nodige voorzichtigheid te benaderen.”

Eén van de beste waterbestendige vloertypes op de markt zijn SPC (= Stone Pressed Composite) vloeren
Sterke vooruitgang
Of het er ooit een ‘écht’ waterdichte laminaatvloer komt? Hambidge denkt eerder van niet, maar erkent dat er aan fabrikantenzijde wel degelijk enorme inspanningen worden geleverd. “In de vijfendertig jaar dat ik in de vloerenindustrie werk, heb ik sterke vooruitgang op het gebied van waterbestendigheid gezien. Sommige Duitse fabrikanten - waaronder Unilin, Kronotex en Classen - verbeteren actief de samenstelling van hun kernplaten, ontwikkelen een sterkere waterbestendigheid en een lagere zwellingsfactor, en verbeteren uiteindelijk de prijs-kwaliteitverhouding van laminaatvloeren voor de consument. Over het algemeen moeten we echter nog steeds de kloof dichten tussen de claims van de fabrikanten en de verwachtingen van de consument als het gaat om het leveren van een echt waterdicht product.”
SPC
De beste waterbestendige vloertypes op de markt zijn SPC (= Stone Pressed Composite) vloeren en LVT (vinyl tegels). “De kern van SPC is compact en stevig en wordt normaal gesproken gemaakt van kalksteen en stabilisatoren, waardoor het een sterker, duurzamer en schokbestendiger product is. Hoewel zowel SPC als LVT waterbestendig zijn, biedt SPC de hoogste bescherming tegen waterschade in combinatie met een waterdicht afdichtmiddel aan de randen van de kamer.”